Piątego września 2022 roku kadeci klasy 2 LW (oddział przygotowania wojskowego) Zespołu Szkół Ponadpodstawowych Nr 5 w Zamościu im. Józefa Piłsudskiego wcielili się w bohaterów „Ballad i romansów” Adama Mickiewicza. Uczniowie w scenerii przyrody czytali romantyczne ballady w ramach jedenastej edycji ogólnopolskiej akcji Narodowego Czytania 2022. Inicjatywie przyświecało hasło ballady „Romantyczność”: „Miej serce i patrzaj w serce”, stąd także niektóre stroje romantyczne uczniów.
Akcja organizowana jest przez Prezydenta RP od 2012 roku. W poprzednich latach czytano równie wielkie dzieła polskiej literatury, były to: „Pan Tadeusz” Adama Mickiewicza, dzieła Aleksandra Fredry, „Trylogia” i „Quo vadis” Henryka Sienkiewicza, „Lalka” Bolesława Prusa, „Wesele” Stanisława Wyspiańskiego, „Przedwiośnie” Stefana Żeromskiego, nowele polskie, „Balladyna” Juliusza Słowackiego, a w ubiegłym roku „Moralność pani Dulskiej” Gabrieli Zapolskiej.
W liście Prezydent RP Andrzej Duda napisał o „Balladach i romansach” Adama Mickiewicza, że to „zbiór poezji, który zapoczątkował w Polsce romantyzm. Młodzieńcze, a jednocześnie bardzo dojrzałe wiersze okazały się przełomowe i dzisiaj trudno wyobrazić sobie bez nich dalsze dzieje naszej literatury. (…) Romantyzm to istota polskości i fundament nowoczesnej tożsamości naszego narodu. To epoka zmagań z zaborcą, utrwalona w biografii Adama Mickiewicza oraz tych wszystkich polskich patriotów, uczestników tajnych stowarzyszeń i powstań, działaczy emigracyjnych i spiskowców, którzy na różne sposoby, w kraju i na obczyźnie, czynem i słowem toczyli bój o suwerenną Rzeczpospolitą”.
„Ballady i romanse” to wyjątkowy zbiór czternastu tekstów osadzonych w realiach historycznych i lokalnych, np. Świteź, Ruta, Płużyn. Mickiewicz wykorzystał romantyczną ludowość, obyczaje i wyobrażenia prostego gminu. W ludzkie codzienne życie niejednokrotnie ingerują siły nadprzyrodzone, stąd tajemniczość, niebezpieczeństwo, cudowność. Siły nadprzyrodzone wymuszają wyroki, ale i sprawiedliwie sądzą za popełnione uczynki, czy też zło wyrządzone przez ludzi, stąd „prawdy żywe” (motyw winy i kary). Na straży moralnego ładu w życiu ludzkim okazują się stać siły przyrody.
Tegoroczne Narodowe Czytanie 2022 to cenna lekcja pokory i wartości życia. Ogólnopolska akcja powoduje, że młodzi ludzie mają okazję wspólnego spotkania z literaturą i docenienia umiejętności czytania.
A.S.
